Nowoczesna endoproteza kolana – Czy nowe implanty poprawiają wyniki w endoprotezoplastyce stawu kolanowego? To pytanie było jednym z tematów międzynarodowego zjazdu w Sankt Petersburgu (Rosja) w dniach 21-23.09.2017 poświęconego między innymi chirurgii kolana, na które starał się odpowiedzieć dr med. Paweł Skowronek.
Zobacz program zjazdu w Sankt Petersburgu
Jest to pytanie, które nurtuje zarówno chirurgów ortopedów jak również pacjentów. Wynika to z faktu, że operujemy coraz młodszych, aktywnych pacjentów. W latach 1997 – 2010 procent wszystkich endoprotez kolana przeprowadzonych u pacjentów w wieku 45 do 64 lat znacznie wzrósł z 26% do 42% (Ruiz Jr., MA, et all Bone Joint Surg Am. 2013). Pacjenci chcą nadal być aktywni i uprawiać sport, niestety do 20 % pacjentów jest nie zadowolonych z endoprotezy kolana (Bourne et al., 2010). Na wynik końcowy wpływa wiele czynników:
- zależnych od pacjenta (zaawansowane zmiany, oczekiwania, edukacja pacjenta, rehabilitacja),
- zależne od chirurga (doświadczenie, technika operacyjna, zastosowanie nawigacji czy robotów)
- typu endoprotezy (nowoczesna endoproteza)
Inżynierowie oraz chirurdzy starają się poprzez rozwój nowoczesnych endoprotez kolana odwzorować naturalny ruch w stawie kolanowym co nie jest łatwe ze względu na złożoność budowy stawu kolanowego.
Wyróżniamy różne typy nowoczesnych endoprotez kolana różniące się budową i filozofią działania:
- Multi radius knee – wieloosiowe
- Single radius knee – jednoosiowe
- Medial pivoting knee – z przyśrodkowym pivotem
- Bi-cruciate substituting knee – z substytucją więzadeł krzyżowych
- Bi-cruciate retainning knee – z zachowaniem więzadeł krzyżowych
- Hight flex knee designs – z zwiększonym zgięciem
- Gender-specific knees – specjalne dla kobiet
- Patient-specific TKA – projektowane i wykonywane dla pacjenta
Przeżywalność 10-cio letniej endoprotezy kolana wynosi 95-98%, jednak ważnym aspektem jest funkcja stawu. Rodzaj endoprotezy jest tylko jednym z czynników wpływających na wynik końcowy. Najważniejszym czynnikiem jest właściwa technika operacyjna. Wbrew pozorom zabiegi ortopedyczne są bardzo precyzyjne i nawet niewielkie odchylenia od normy w milimetrach i stopniach mogą w znacznym stopniu wpływać na funkcję stawu. Uzupełnieniem leczenia jest również odpowiednia rehabilitacja.